Anjiyo Nedir?

Anjiyo (anjiyografi), vücuttaki damarların ve kan damarlarının röntgenle görüntülenmesi için kullanılan bir tıbbi görüntüleme yöntemidir. Bu yöntem, damarlar içine kontrast madde enjekte edilerek gerçekleştirilir ve doktorlara damar yapısını, kan akışını ve olası problemleri gözlemleme imkanı sunar. Anjiyo genellikle kalp ve damar hastalıklarının teşhis ve tedavisinde kullanılır.

Anjiyo Nasıl Yapılır?

Anjiyo prosedürü şu adımlardan oluşur:

1. Hastanın Hazırlığı: Hastanın tıbbi geçmişi ve mevcut durumu değerlendirilir. Anjiyo öncesi kan testleri yapılır.
2. Kontrast Madde Enjeksiyonu: Anjiyo sırasında damar içine kontrast madde enjekte edilir. Bu madde, damarların daha iyi görüntülenmesine yardımcı olur.
3. Görüntüleme: Kontrast madde enjekte edildikten sonra, X-ray veya bazen bilgisayarlı tomografi (CT) gibi görüntüleme yöntemleri kullanılarak damarların iç yapısı görüntülenir.
4. İnceleme ve Teşhis: Elde edilen görüntüler doktorlar tarafından incelenir. Kan damarlarının yapısı, tıkanıklıklar, anevrizmalar veya diğer problemler tespit edilir.

Anjiyoya nasıl karar verilir?

Anjiyo kararının verilmesi, hastanın sağlık durumu, semptomları, tıbbi geçmişi ve diğer klinik faktörlere dayalı olarak uzman doktorlar tarafından yapılır. İşte anjiyo kararının verilmesinde göz önünde bulundurulan bazı faktörler:

1. Semptomlar

Şiddetli göğüs ağrısı (angina), nefes darlığı, çarpıntı gibi semptomlar kalp ve damar hastalıklarının belirtisi olabilir. Bu semptomlar, anjiyo gerekliliğini artırabilir.

2. Tıbbi Geçmiş

Hastanın daha önceki sağlık sorunları, geçirdiği hastalıklar ve ameliyatlar değerlendirilir. Daha önceki kalp problemleri veya damar hastalıkları anjiyo gerekliliğini artırabilir.

3. Risk Faktörleri

Sigara içme, yüksek tansiyon, diyabet, obezite gibi risk faktörleri hastanın kalp ve damar hastalığına yakalanma riskini artırır ve anjiyo gerekliliğini etkileyebilir.

4. Diğer Tetkik Sonuçları

EKG, stres testi, kan testleri gibi diğer tıbbi tetkik sonuçları değerlendirilir. Bu sonuçlar, kalp ve damar sağlığı hakkında daha fazla bilgi sağlayabilir.

5. Anamnez

Hastanın semptomlarının ne zaman başladığı, şiddeti, süresi gibi detaylar önemlidir. Aynı zamanda ailede kalp veya damar hastalıklarının olup olmadığı da göz önünde bulundurulabilir.

6. Hastanın Genel Sağlık Durumu

Hastanın yaş, cinsiyet, genel sağlık durumu gibi faktörler değerlendirilir. Özellikle yaşlı hastalarda ve yüksek risk taşıyan hastalarda anjiyo daha sık tercih edilebilir.

7. Diğer Görüntüleme Yöntemleri

Eğer hastanın durumu hakkında yeterli bilgiye ulaşmak için diğer görüntüleme yöntemleri (örneğin, echocardiography, CT anjiografi) kullanılabilirse, bu da anjiyo kararını etkileyebilir.

Anjiyo Ne Kadar Sürer

Anjiyo süresi, çeşitli faktörlere bağlı olarak değişir. Bu faktörler arasında anjiyonun türü, hastanın durumu ve damar yapısı gibi etkenler yer alır. Genel olarak anjiyo süresi 20 dakika ile 1 saat arasında değişir.

Standart bir anjiyo işlemi yaklaşık 30 dakika sürer. Ancak daha karmaşık anjiyo işlemleri veya özel durumlar daha uzun sürebilir. Örneğin, kalp damarlarının incelenmesi veya anjioplasti (tıkanıklıkların açılması) gibi tedaviler daha fazla zaman alır.

Anjiyo sırasında hastanın rahatlığı ve güvenliği ön planda tutulur. Uzman doktor ve sağlık ekibi, prosedür boyunca hastanın durumunu sürekli olarak izler ve gerektiğinde müdahale eder.

Anjiyo süresi, hastanın durumu ve ihtiyaçlarına göre değişebilir. Bu nedenle, anjiyo yapılacak hastaların prosedür süresi hakkında doktorlarından daha kesin bilgi alması önemlidir.

El Bileğinden Anjiyo Nasıl Yapılır?

El bileğinden anjiyo (radial anjiyo), radyal arter adı verilen el bileği bölgesindeki bir artere erişim sağlayarak gerçekleştirilen bir anjiyo türüdür. Bu yöntem, femoral arterden (kasık bölgesi) erişim sağlama yöntemine göre daha az invazif ve daha hızlı bir iyileşme süreci sunabilir. İşte el bileğinden anjiyo nasıl yapılırın genel adımları:

1. Hasta Hazırlığı

Hastanın tıbbi geçmişi değerlendirilir ve gerektiğinde kan testleri veya diğer tetkikler yapılabilir. Hasta, prosedür hakkında bilgilendirilir ve onay verirse işlem başlar.

2. Bölge Temizliği

İşlem öncesi, el bileği bölgesi steril bir şekilde temizlenir ve steril örtülerle örtülür.

3. Yerel Anestezi

İşlem bölgesine lokal anestezi uygulanır. Bu sayede işlem sırasında ağrı veya rahatsızlık hissi en aza indirilir.

4. Arter Erişimi

Radyal artere erişim sağlamak için ince bir iğne kullanılır. İğne, arterin içine yönlendirilir ve artere ulaşıldığında kanın gelmesi sağlanır. Bu aşamada hastanın nabzı ve kan akımı izlenir.

5. Rehber Tel Geçişi

İğnenin yerine daha ince bir tel (rehber tel) yerleştirilir. Bu tel, arter içinde ilerlerken radyal arterin iç yapısını takip eder.

6. Kılavuz Katater Yerleştirilmesi

Rehber telin üzerine kılavuz katater adı verilen daha ince bir tüp geçirilir. Bu katater, arter içine ilerleyerek istenilen noktaya yerleştirilir.

7. Kontrast Madde Enjeksiyonu ve Görüntüleme

Kılavuz katater vasıtasıyla kontrast madde enjekte edilir. Ardından X-ray veya diğer görüntüleme yöntemleri kullanılarak arterlerin görüntüleri alınır. Bu görüntüler, damar yapısını ve potansiyel tıkanıklıkları değerlendirmek için kullanılır.

8. İşlem Sonu ve Yara Kapatma

Görüntüleme ve değerlendirmeler tamamlandıktan sonra katater çıkarılır. Yara genellikle küçüktür ve dikiş gerektirmez. İşlem sonrası baskı uygulanarak kanamanın durması sağlanır.

9. İyileşme ve Gözlem

İşlem sonrası hastanın nabzı ve kan akımı yakından izlenir. Genellikle hastalar aynı gün taburcu edilir ve hafif aktivitelere devam edebilirler.

Kasıktan Anjiyo ile El Bileğinden Anjiyo Arasındaki Farklar

Kasıktan anjiyo ve el bileğinden anjiyo, her ikisi de damar görüntüleme ve tedavi işlemleri için kullanılan anjiyografi yöntemleridir. Ancak bu iki yöntem arasında bazı farklılıklar vardır. İşte kasıktan anjiyo ve el bileğinden anjiyo arasındaki temel farklar:

Erişim Yeri

• Kasıktan Anjiyo: Kasıktan anjiyo, femoral arter adı verilen büyük bir artere kasık bölgesinden erişim sağlar. Bu yöntem, genellikle daha karmaşık işlemler için tercih edilir.
• El Bileğinden Anjiyo: El bileğinden anjiyo, radyal arter adı verilen el bileği bölgesindeki bir artere erişim sağlar. Bu yöntem, daha az invazif ve hızlı iyileşme süreci sunması nedeniyle tercih edilebilir.

İyileşme Süreci

• Kasıktan Anjiyo: Kasıktan anjiyo sonrası, genellikle işlem bölgesindeki büyük damardan kaynaklı daha fazla kanama riski olabilir. Bu nedenle hastaların bir süre daha dikkatli olmaları ve istirahat etmeleri gerekebilir.
• El Bileğinden Anjiyo: El bileğinden anjiyo, kasıktan anjiyoya göre daha az invazif olduğu için iyileşme süreci daha hızlı olabilir. Kanama riski daha düşüktür ve hastalar genellikle daha kısa sürede normal aktivitelere dönebilir.

Uygulanabilirlik

• Kasıktan Anjiyo: Daha karmaşık işlemler için tercih edilen bir yöntemdir. Özellikle kalp kateterizasyonu, anjioplasti gibi tedavilerde kullanılır.
• El Bileğinden Anjiyo: Daha sık tercih edilen bir seçenektir ve genellikle daha basit işlemler veya tanı amaçlı anjiyografi için kullanılır.

Nüks Riski

• Kasıktan Anjiyo: Kasıktan anjiyo sonrası, damar bölgesindeki yara nedeniyle kanama veya enfeksiyon riski daha yüksek olabilir.
• El Bileğinden Anjiyo: El bileğinden anjiyo, kasıktan anjiyoya göre daha az invazif olduğu için nüks riski daha düşük olabilir.

"Nüks riski," bir hastalığın veya durumun tedavi edildikten veya kontrol altına alındıktan sonra tekrar ortaya çıkma olasılığını ifade eder. Başka bir deyişle, bir hastalık veya sorunun belirtileri, semptomları veya durumu iyileşip düzeldikten sonra, bir süre sonra tekrar görülme riskidir. Bu risk, tedavinin etkisi, hastanın genel sağlık durumu, yaşam tarzı ve diğer faktörlere bağlı olarak değişebilir.