Varis, genellikle bacaklarda ve ayaklarda belirginleşen, damarların genişlemesi ve şekil değiştirmesiyle ortaya çıkan bir dolaşım sorunudur. Bu durum, kanın kalpten vücuda dağıtımını sağlayan damarların işlevlerindeki bozulma sonucunda oluşur.
Varislerin tedavisi, varislerin şiddetine, boyutuna ve kişinin genel sağlık durumuna bağlı olarak değişiklik gösterir. Genellikle tedavi cerrahi ve alternatif yöntemler uygulanarak yapılır. Örneğin; egzersizler, sıkıştırma çorapları, sağlıklı beslenme, kiloyu kontrol altında tutma ve bitkisel yöntemler bu tedavi yöntemlerinden bazılarıdır.
Varisler, estetik kaygıların yanı sıra ağrı, şişlik ve yorgunluk gibi rahatsız edici belirtilerle de kendini gösterir. Peki, varise ne iyi gelir ve varis nasıl geçer? Bu makalede, varislerin nedenleri, belirtileri ve etkili tedavi yöntemleri hakkında kapsamlı bir rehber sunacağız.
Varis Neden Olur?
Varis, genellikle bacaklarda ve bazen diğer vücut bölgelerinde görülen genişlemiş ve dolgunlaşmış damarları ifade eder. En sık görülen türü, bacaklardaki yüzeysel venlerin genişlemesiyle oluşan varis damarlarıdır. Varislerin ana nedeni, genellikle kan dolaşımının düzgün bir şekilde işlememesi ve kanın doğru şekilde kalbe geri dönememesidir.
Normal dolaşım süreci, kalp tarafından pompalanan oksijen ve besin maddeleri açısından zengin kanın damarlardan dokulara taşınması ve bu dokulardan oksijen açısından fakir kanın geri kalbe dönmesini içerir. Bu dönüş yolculuğunda, damarların iç yüzeyini kaplayan küçük kapakçıklar, kanın geri akışını engeller ve tek yönlü bir akış sağlar.
Ancak bazı durumlarda, bu kapakçıkların işlevi bozulur ve kan geriye doğru akar. Bu durum, damarlarda basınç artışına ve zamanla damar duvarlarının genişlemesine neden olabilir. Genetik yatkınlık, obezite, hareketsizlik, hormonal değişiklikler, yaşlanma, sigara kullanımı ve hamilelik varis nedenlerinden bazılarıdır.
Varis Belirtileri Nelerdir?
Varis damarları yaygın olarak bacaklarda ortaya çıkar ama bazı durumlarda vücudun başka bir yerinde de görülebilirler. Damarların genişlemesi ve kabarık görünümü varisin en yaygın belirtisinden biridir. Bu damarlar genellikle mor ya da mavi renkte görünür. Bunun yanında varisler nedeniyle bacaklarda ağrı, kramp veya dolgunluk hissi oluşur. Bu özellikle uzun süre ayakta kaldıktan sonra veya uzun süre oturduktan sonra belirginleşir.
Varislerin olduğu bölgede cilt kuru olur ve bu durum kaşıntıya neden olur. Zamanla ciltte renk değişiklikleri, döküntüler veya dermatit görülür. Varisler nedeniyle bacaklarda şişlik ve ödem de ortaya çıkar. Varisler, özellikle bacakların arkasında veya iç yüzeylerinde belirginleşen çıkıntılar ve dolgunluklar şeklinde fark edilir. Son olarak varisli bacaklarda gece krampı da gelişir.
Varis belirtileri çoğunlukla rahatsız edicidir. Ancak ciddi bir sağlık sorunu oluşturmazlar. Ama bazı durumlarda varislerin ağrıya, kanamaya, cilt ülserlerine veya derin ven trombozuna (DVT) yol açabileceği durumlar da ortaya çıkar.
Varise Ne İyi Gelir?
Varis her ne kadar ciddi bir sağlık sorunu olmasa da hayat konforunu etkileyen önemli bir rahatsızlıktır. Bu nedenle varis sorunu yaşayan kişiler evde varis tedavisi için yöntemler araştırmaya başlarlar. Varisin alternatif ve bitkisel tedavisi genellikle semptomları hafifletmek için uygulanır. Bu nedenle herhangi bir bitkisel ya da alternatif tedavi uygulamadan önce doktorunuzdan bilgi almanız gerekir.
1- Egzersiz
Düzenli olarak egzersiz yapmak, bacak kaslarını güçlendirerek kan dolaşımını iyileştirir. Yürüyüş, bisiklet sürme ve yüzme gibi düşük etkili egzersizler varis sorununun çözümüne faydalı olur.
2- Bacakları Yüksekte Tutmak
Otururken veya uzanırken bacakları yükseğe kaldırmak, kanın kalbe daha iyi dönmesine yardımcı olur. Bu yöntem varisin neden olduğu şişliği azaltır. Bu yüzden evde dinlenirken bacaklarınızı daha yüksekte tutmanız faydalı olur.
3- Kilo Kontrol
Eğer fazla kiloluysanız, kilo vermek varislerin yükünü hafifletmeye ve ilerlemesini önlemeye yardımcı olur. Ayrıca sağlıklı ve dengeli bir beslenme düzeni, varis riskini azaltır. Bol lifli gıdalar tüketmek ve tuz alımını sınırlamak da faydalı olur.
4- At Kestanesi
At kestanesi, varis tedavisinde en yaygın kullanılan bitkisel ilaçlardan biridir. At kestanesi ekstresi, varisli damarlardaki iltihaplanmayı azaltarak damarların genişlemesini önlemeye yardımcıdır. At kestanesi kremleri veya jel şeklinde kullanılır.
5- Adaçayı
Adaçayı, anti-inflamatuar özellikleri sayesinde varisli damarlardaki şişliği azaltmaya yardımcıdır. Adaçayı çayını demleyip soğuttuktan sonra varisli bölgeye pansuman yaparak uygulama yapabilirsiniz.
6- Sarımsak
Hemen hemen herkesin evinde bulunan sarımsak, dolaşımı artırıcı ve anti-inflamatuar özelliklere sahiptir. İnce dilimlenmiş sarımsakları zeytinyağı ile karıştırarak elde ettiğiniz karışımı varisli bölgeye masaj yaparak uygulayabilirsiniz.
7- Hint ya da Badem Yağı
Hint ve badem yağı ciltteki kuruluğu azaltır. Bu yağları masaj yoluyla varisli bölgelerinize uygulayarak rahatlama sağlayabilirsiniz.
8- Yasemin Yağı
Yasemin yağı, varisli bölgelerde kan dolaşımını artırmaya yardımcı olur ve şişliği azaltır. Varisli bölgelere hafifçe masaj yaparak uygulayabilirsiniz.
9- E Vitamini
E vitamini, cilt sağlığını destekleyici ve antioksidan özellikleri nedeniyle varisli bölgelerde kullanılır. E vitamini yağı veya kremlerini varisli bölgelere masaj yoluyla uygulayabilirsiniz.
Tedavi Yöntemleri: Varis Nasıl Geçer?
Varis tedavi yöntemleri, varisin şiddetine ve yaygınlığına bağlı olarak değişir. Hafif vakalarda, yaşam tarzı değişiklikleri önemli bir rol oynar. Bu nedenle, düzenli egzersiz yapmak, aşırı kilolardan kaçınmak, yüksek topuklu ayakkabıları sık sık giymemek ve uzun süre ayakta kalmaktan kaçınmak gibi önlemler almak faydalı olur. Daha ileri durumlarda, sıkıştırma çorapları kullanmak, kan dolaşımını artırmak ve şişliği azaltmak için önerilir. Hasta tedaviye yanıt vermiyorsa veya varisler ciddi bir soruna yol açıyorsa, doktorlar cerrahi müdahaleyi düşünür. Bu ameliyatlar, şişmiş damarları kapatmaya veya çıkarmaya yöneliktir.
Cerrahi Tedavi Yöntemleri
İleri düzey varis tedavisi genellikle cerrah yöntemleri içerebilir. Bu durum varisin yaygınlığına ve durumuna bağlı olarak değişir. Varislerin cerrahi müdahale, genellikle varisli damarların ortadan kaldırılması veya işlevsiz hale getirilmesi üzerine odaklanır. Bunun yanında cerrahi tedavi yöntemleri lokal anestezi altında gerçekleştirilir. Cerrahi yöntemler hastaların birkaç saat içinde taburcu olmalarına izin verir. Bu yöntemler genellikle etkili sonuçlar verir. Son olarak cerrahi müdahale varislerin görünümünü ve semptomlarını azaltmada yardımcı olur.
Konservatif Tedavi Yöntemleri
Hafif veya orta düzeyde varis vakalarında, konservatif tedavi yöntemleri genellikle semptomların hafifletilmesine ve varislerin kontrol altına alınmasına yardımcı olur.
Örneğin, sıkıştırma çorapları veya bandajlar, varisli bölgede kan akışını desteklemek ve şişliği azaltmak için kullanılır. Bu tedavi, damarların genişlemesini ve kanın toplanmasını engelleyerek semptomların hafiflemesine yardımcı olur. Varis ve spor neredeyse birbirini tamamlayan iki kavramdır. Düzenli olarak yapılacak hafif aerobik egzersizler, kan dolaşımını artırır ve bacak kaslarını güçlendirir. Bu sayede, varisli damarlardaki kanın geriye doğru akışını önlemek için etkili bir yöntemdir.
Ayrıca otururken ve uzanırken ayakların kalp seviyesinin üstünde tutulması, kanın bacaklarda birikmesini önler ve şişlikleri azaltır. Uzun süreli ayakta durmak, bacaklardaki damarlara baskı yapabilir ve varislerin şiddetini artırabilir. Mümkünse, ayakta kalma süreleri düzenli aralıklarla dinlenme ve hareket etme imkanı sağlayacak şekilde kısıtlanmalıdır.
Fazla kilolar, bacaklardaki damarlara ekstra baskı yaparak varislerin ilerlemesine neden olur. Sağlıklı bir kiloya ulaşmak veya kiloyu kontrol altında tutmak, varislerin yönetiminde önemlidir. Son olarak tuz tüketimini azaltmak ve lifli gıdalarla beslenmek, şişlikleri azaltmaya yardımcıdır.
Skleroterapi (Köpüklü Kök Hücre Tedavisi)
Skleroterapi (Köpüklü Kök Hücre Tedavisi), özel bir madde olan sklerozanın varisli damara enjekte edilmesiyle gerçekleştirilir. Sklerozan, damarın iç yüzeyini tahrip ederek damarın kapanmasını sağlar. Bu sayede, varisli damar zamanla vücut tarafından emilir ve görünmez hale gelir. Skleroterapi varislerin tedavisinde çok sık kullanılan yöntemlerden biridir.
Lazer ve Radyofrekans Ablasyonu
Lazer ve radyofrekans ablasyonu, varis tedavisinde kullanılan modern ve etkili yöntemlerdir. Her ikisi de termal enerji kullanarak varisli damarların tedavisini hedefler ve daha invaziv cerrahi müdahalelere kıyasla daha az rahatsızlık vericidir. Lazer ve radyofrekans ablasyonu, bir kateter veya lazer lifi kullanılarak varisli damara ısı uygulanması yöntemidir. Bu sayede damar iç yüzeyi tahrip edilir ve damarın kapanmasına neden olur
Endovenöz Lazer Ablasyonu (EVLA)
Endovenöz lazer ablasyonu (EVLA) özellikle büyük varislerin tedavisinde uygulanan bir yöntemdir. Bu prosedürde, lazer enerjisi kullanılarak varisli damarın içindeki hasarlı kısmın kapatılması hedeflenir. EVLA yöntemi, diğer geleneksel tedavi yöntemlerine göre birçok avantaja sahiptir. Hastalar için daha az ağrılı ve hızlı bir iyileşme süreci sunar. Ayrıca EVLA, genel anestezi gerektirmeyen minimal invaziv bir işlemdir ve cerrahi kesi yapılmadan gerçekleştirilir.
Flebektomi (Cerrahi Çıkarma)
Flebektomi, genellikle hafif ve orta düzeyde büyük varislerin tedavisinde tercih edilir. Bu yöntemde cilt üzerinde küçük kesiler yapılarak varisli damarlar çıkarılır. Flebektomi, varisli damarın hemen çıkarılması nedeniyle sonuçları hızlı bir şekilde göstermesinin yanı sıra semptomları hafifletir. Ayrıca bu yöntemle çıkarılan varislerin geri gelme olasılığı düşüktür.
Venöz Stent Yerleştirme
Venöz stent, genellikle özel bir tüp şeklindeki metal bir cihazdır. Daralmış veya tıkanmış olan varis damarlara yerleştirilir. Stent, damarın iç duvarını açık tutarak, kanın serbestçe akmasına ve kalbe geri dönmesine izin verir. Bu şekilde, kan dolaşımı düzeltilir ve varis semptomları, özellikle şişlik ve ağrı gibi şikayetler azalır.
HEMEN ARA